Milieuverontreiniging PFAS. Eerste resultaten van de specifieke bemonsteringscampagne die het FAVV uitvoerde in de omgeving van Zwijndrecht en start van onderzoek naar de achtergrondverontreiniging in de voedselketen.

Op 1 juli kondigde het FAVV een specifieke bemonsteringscampagne aan bij landbouwbedrijven gelegen in de verontreinigde zone rond de 3M-fabriek in Zwijndrecht. De resultaten van de al genomen stalen – eieren, vlees en melk – laten ons toe om te besluiten dat er geen bijkomende maatregelen nodig zijn bij de landbouwbedrijven.

Naast deze specifieke bemonsteringscampagne zal het FAVV de komende weken starten met een bijkomend onderzoek naar de achtergrondverontreiniging van PFAS in de Belgische voedselketen. Het doel hiervan is om na te gaan of en in welke mate er PFAS-verontreiniging is van levensmiddelen die worden geteeld of geproduceerd op plaatsen waarvan verondersteld wordt dat ze niet door historische industriële activiteiten gecontamineerd zijn.

De resultaten van elk onderzoek dat het FAVV voert worden doorgegeven aan de Europese Commissie, als onderdeel van het proces om een geharmoniseerde Europese norm voor PFAS in levensmiddelen vast te leggen.


Specifieke bemonsteringscampagne: resultaten

De specifieke bemonsteringscampagne van het FAVV werd opgezet om een duidelijker beeld te krijgen van de PFAS-verontreiniging bij landbouwproducten in de verontreinigde zone. Daarnaast moest het de landbouwers ook in staat stellen om na te gaan of hun autocontrolesysteem moest worden aangepast.

Voor dit onderzoek werden monsters genomen in een gebied van 15 kilometer rond de 3M-fabriek.

De resultaten zijn nu bekend en tonen aan dat het momenteel niet noodzakelijk is om verdere extra maatregelen te nemen voor landbouwproducten die in de handel komen. Het FAVV blijft zijn controles verder zetten in samenwerking met de regionale overheden en verzekert de nodige transparantie in dit dossier.


Onderzoek naar achtergrondverontreiniging in de voedselketen

Om een volledig en actueel beeld te krijgen van PFAS-waarden in levensmiddelen bestemd voor de voedselketen, heeft het FAVV gepland om deze zomer 185 stalen te nemen van zowel dierlijke producten (melk, eieren en vlees) als plantaardige producten (fruit en groenten) op verschillende plaatsen in België en in opeenvolgende fases.

Op basis van de informatie die verkregen werd via het bodemonderzoek van het Vlaams Gewest, zullen verschillende landbouwbedrijven worden geïdentificeerd. Bij deze bedrijven zullen monsters van eieren, melk, vlees, groenten en fruit worden genomen en onderzocht. Een vergelijkbare oefening is ook voor Wallonië voorzien.


Overzicht van de acties die het FAVV heeft ondernomen

1. Meer dan 10 jaar analyses van PFAS
   Deze specifieke bemonsteringscampagne liep parallel met het algemene controleprogramma van het FAVV voor PFAS-stoffen in levensmiddelen. Er worden immers al meer dan 10 jaar analyses uitgevoerd in het kader van het controleplan van het FAVV: de afgelopen jaren zijn er meer dan 450 stalen genomen en geanalyseerd op PFAS, uit de resultaten kunnen we besluiten dat er geen bijkomende maatregelen nodig zijn.
   
   
2. België dringt aan op Europese harmonisatie
   Ter herinnering: begin juli hebben landbouwminister David Clarinval en het FAVV de Europese Commissie gevraagd om zo snel mogelijk duidelijke normen vast te stellen. De Europese Commissie heeft het verzoek van België ingewilligd en ingestemd met een snellere procedure.
   De FOD Volksgezondheid volgt op dit moment deze Europese debatten.
   
   
3. Communicatie met de autoriteiten, landbouwers en consumenten
   Het FAVV staat in nauw contact met de gewestelijke overheden rond dit dossier. Het Agentschap neemt in het kader van zijn expertise in het domein “voeding” deel aan de PFAS-werkgroepen die door het Vlaams gewest worden gecoördineerd. Het FAVV communiceert binnen zijn bevoegdheden ook via de sectorverenigingen naar landbouwbedrijven. Producten die worden geteeld in privétuinen, de eieren van eigen kippen,… en andere producten van particulieren, behoren tot de privésfeer en vallen dus niet onder de bevoegdheid van het FAVV. De controles en het advies hierover vallen onder de bevoegdheid van de gewestelijke overheid.

Contactpersoon voor de pers: Hélène Bonte helene.bonte@favv.be Tel.: 0478 50 59 31