Overstromingen - Januari 2024

Algemene info

Naast directe materiële en humane schade hebben overstromingen ook andere verregaande gevolgen voor de getroffen bedrijven in de voedselketen. De risico’s die samenhangen met de consumptie van producten uit overstroomde gebieden door mens of dier moeten geval per geval worden beoordeeld. De diverse chemische en (micro-)biologische verontreinigingen die met overstromingen gepaard gaan, kunnen variëren van plaats tot plaats. Operatoren moeten deze mogelijke verontreinigingen bekijken in het kader van hun autocontrole en, indien nodig, maatregelen nemen.

De operatoren moeten binnen hun autocontrolesysteem rekening houden met de mogelijke impact van het noodweer op het water dat zij gebruiken voor hun gewassen of dieren. Overstromingen kunnen immers een langdurige impact hebben op de kwaliteit van de waterbronnen voor de eigen productie van drinkwater. Zo kunnen waterputten, bijvoorbeeld, verontreinigd worden door uitzonderlijke instroom van pathogenen of contaminanten. Het gebruik van water uit drinkwaterputten en regenwaterciternes in de overstromingsregio wordt daarom momenteel afgeraden. Aan de hand van analyses kan u nagaan of het water veilig is voor gebruik als drinkwater. Het ontsmetten van het intern leidingnetwerk kan nodig zijn.

Bij grootschalige overstromingen komt in bepaalde regio’s de drinkwaterbevoorrading door de drinkwatermaatschappijen in het gevaar door stroomonderbrekingen, leidingbreuken of verontreiniging van waterwinnigsgebieden. Er kan ook een impact zijn op regio’s die niet overstroomd werden. De drinkwatermaatschappij van uw regio kan hier meer informatie over geven.
 

Informatie voor plantaardige producenten

Omdat plantaardige producten tijdens een overstroming met water van zeer uiteenlopende oorsprong in contact kunnen komen (bv. niet alleen regenwater, maar ook afvalwater uit rioleringen, water verontreinigd door overgelopen mazouttanks, afvloeiend water uit stedelijke of industriegebieden) gelden volgende algemene aanbevelingen:

Indien er kort voor de oogst van een gewas (tot 2 weken) direct contact is van het eetbaar gedeelte van groente en fruit met overstromingswater, wordt aanbevolen de producten die bestemd zijn om rauw te consumeren, te vernietigen. Indien de oogst later plaatsvindt en/of voor niet kant-en-klare (dus niet rauw te eten) plantaardige producten wordt aanbevolen een extra monitoring uit te voeren.

De gebruikers van overstroomde landbouwgronden of overstroomde productielocaties alsook de verantwoordelijken van verwerkende industrie en handel in levensmiddelen die getroffen zijn door overstromingen moeten verhoogde aandacht hebben voor goede werkpraktijken, zoals bijvoorbeeld het respecteren van wachttijden voor oogsten of voor het terug in gebruik nemen van landbouwgrond, het controleren van de waterkwaliteit voor irrigatie, monitoren van kwaliteit en hygiëne van de geoogste producten aangeleverd voor verdere verwerking,...

Mededeling: Het FAVV informeert de landbouwers getroffen door de watersnood (PDF) (22/01/2024)

Lijst van de belangrijkste parameters (contaminanten) die in het overstromingswater kunnen voorkomen in België en relevante parameters (contaminanten) te analyseren per product bestemd voor menselijke of dierlijke consumptie (PDF)

Informatie voor veehouders

Als gevolg van de overmatige neerslag kunnen sommige veehouders nog steeds geen gebruik maken van hun weiden en/of gebouwen om hun kuddes te huisvesten.

Deze veehouders moeten contact opnemen met de lokale LCE van het FAVV om hen van hun situatie in kennis te stellen en om een afwijking te vragen op de huisvesting van de dieren totdat het probleem is opgelost. De LCE zal de erkende vereniging (ARSIA/DGZ) in kennis stellen van de toekenning van een afwijking.

Ter herinnering: deze afwijking wordt alleen toegestaan als aan de volgende gezondheidseisen wordt voldaan:

• de kudde is gehuisvest in de voorzieningen van een ander landbouwbedrijf met hetzelfde sanitair statuut;
• de veehouders zorgen ervoor dat de dieren niet worden samengevoegd.

Bij twijfel over de sanitaire toestand van de dieren wordt het best contact opgenomen met de bedrijfsdierenarts en met de erkende vereniging (ARSIA en DGZ) voor het nemen van eventuele maatregelen of om controles uit te voeren.
 

Meer informatie over overstromingsrisico's via Advies 25-2013 van het wetenschappelijk comité (PDF)

Indien u vragen heeft, aarzel dan niet om contact op te nemen met uw lokale controle-eenheid.

Contactpersoon voor de pers:
Hélène Bonte
helene.bonte@favv.be
Tel.: 0478 50 59 31