Tips van het FAVV voor een eindejaar zonder zorgen

De eindejaarsfeesten zijn dé gelegenheid bij uitstek om eens culinair uit te pakken. Of je de gerechten nu zelf bereidt of je haalt ze af bij je favoriete traiteur, elk jaar keren enkele klassiekers terug naar de feesttafel. Het gezegde luidt “Never change a winning team”, maar het blijft wel heel belangrijk om jezelf en je familie en vrienden te beschermen tegen onaangename verrassingen. Daarom geeft het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (FAVV) enkele tips om de regels van voedselveiligheid correct toe te passen tijdens het koken en aan de feesttafel.

De aperitiefhapjes

Bij feestelijkheden serveren we dikwijls gefrituurde hapjes. Let erop dat de frituurolie niet warmer wordt dan 175°C, zo vermijd je de vorming van acrylamide. Check zeker de instructies op de verpakking. De olie moet proper zijn en niet teveel restjes bevatten (paneermeel enz.).

Koude hapjes worden best last minute aangeboden. Haal ze dus pas uit de frigo wanneer de glaasjes werden uitgeschonken en de feestelijkheden kunnen beginnen. Warme hapjes, zoals ovenhapjes, dienen goed verhit te worden tot in de kern. Volg hiervoor de instructies op de verpakking, of van je traiteur, op wat betreft de temperatuur van je oven en de bereidingstijd.

Als je kiest voor gerookte vis, hou er dan rekening mee dat koud gerookte vis zoals gerookte zalm of forel, en gezouten vis zoals gravad lax, tijdens het productieproces niet helemaal doorgaard worden en daarom een hoger risico vormen op besmetting met listeria. Als je gasten dus behoren tot een kwetsbare doelgroep (zwangere vrouwen en mensen met een verzwakt immuunsysteem), serveer dan geen koud gerookte vis of kook de vis totdat hij helemaal is doorgerookt. Op deze manier wordt eventuele listeria in het product gedood. Gerookte visproducten die een hittebehandeling hebben ondergaan tijdens de productie zoals ingeblikte vis, kunnen veilig worden geconsumeerd zonder verdere bereiding.

Gourmet, hoe kan je lang tafelen zonder risico?

Kies je voor gourmet als hoofdgerecht? Een goed idee! Want het vraagt weinig voorbereiding in de keuken en je kan samen met je gasten genieten van een lange maaltijd aan tafel. Alles start met een goede voorbereiding: test op voorhand je toestel en zorg ervoor dat er zeker geen etensresten meer aankleven.

Je kan gerust je koude side-dishes op voorhand klaarmaken: een groentesalade, pasta, aardappeltjes, een huisgemaakt sausje,... Werk in een propere omgeving en was regelmatig je handen en je keukengerei. Zet alles wat je later koud zal serveren zo snel mogelijk in de koelkast - in aparte doosjes - en haal de gerechtjes en sausjes er pas uit wanneer je effectief aan tafel gaat.

Rauwe voedingswaren zoals vlees en vis serveer je op aparte schotels. Ook hier geldt de regel om ze pas uit de koelkast te halen net voor je ze gaat grillen. Vul het buffet regelmatig aan in plaats van alles in één keer op tafel te zetten. Zorg er tenslotte voor dat de schotels niet te dicht bij de warme plaat staan.

Tijdens het bakken gebruik je best een verschillende vork voor rauwe voedingswaren en voeding die al warm/klaar is. Rauwe voeding kunnen namelijk bacteriën bevatten. Deze bacteriën worden door de hitte van het bakken en grillen uitgeschakeld. Door dezelfde vork te gebruiken, of je rauw vlees en vis op het bord te leggen waarvan je ook eet, kunnen deze bacteriën zich overzetten naar de etenswaren die je niet meer op de grilplaat bakt.

Extra tip: bevraag je gasten of ze last hebben van bepaalde voedselallergieën of -intoleranties. Zo kan je hiermee rekening houden bij het opstellen van de feestmenu.

En natuurlijk… Dessert!

Ijs is een delicaat product, zeker als er eigeel in verwerkt is. Gesmolten roomijs mag niet meer gegeten worden en al helemaal niet opnieuw ingevroren. Dat kan immers tot een voedselvergiftiging leiden. Plaats het bakje bij voorkeur in het deel van de diepvriezer waar de temperatuur het laagst is. Om het ijs schepbaar te maken kan je het kort voor het serveren uit de diepvriezer halen. Om te controleren of het ijs zacht genoeg geworden is, kan je gewoon een proper mes tot in het midden duwen. Denk er aan om het ijs nadien zo snel mogelijk terug in de diepvriezer te plaatsen.

Wat met restjes?

Een etentje tijdens de feestdagen draait vooral om gezelligheid en samenzijn. Vaak blijf je de hele avond of middag aan tafel zitten, maar wat doe je ondertussen met het eten dat op tafel staat? Eten laat je best niet langer dan twee uur bij kamertemperatuur op tafel staan. Het is aangeraden om na de maaltijd de restjes meteen te verzamelen en deze in afgesloten doosjes in de koelkast te plaatsen. Het vlees en vis dat jullie niet meteen opeten, kan je best ook volledig opbakken. Op die manier worden eventuele bacteriën uitgeschakeld nog voor ze verder kunnen ontwikkelen.

Het FAVV feest mee!

Het garanderen van de voedselveiligheid is een constante zorg, het hele jaar door. Maar vooral nu de feestdagen naderen. Als jij en je gezelschap tijdens de feesten zonder zorgen kunnen tafelen, dan komt dat deels omdat onze inspanningen hun vruchten afwerpen. Zonder dat je het weet, dragen ook wij een steentje bij om van je feestmenu een succes te maken. Heb je zorgeloos gefeest? Dan zijn we in onze opdracht geslaagd!

Meer tips voor het eindejaar? Lees ook: https://www.onderdeloep.be/hou-je-van-verfijnde-gerechten-wij-ook/#more-519

Contactpersoon voor de pers
Hélène Bonte – Woordvoerster 
GSM: +32 478 50 59 31 
E-mail: helene.bonte@favv.be