Keuring
Vlees moet eerst gekeurd en voor consumptie geschikt bevonden worden vooraleer het in de handel kan worden gebracht. De keuring, uitgevoerd door officiële dierenartsen, bestaat uit een beoordeling van het levende dier voor het slachten en een beoordeling van het karkas en de slachtafvallen, al of niet aangevuld met een laboratoriumonderzoek.
Het primaire doel van de keuring is het waarborgen van de bescherming van de volksgezondheid door het opsporen en het uitsluiten voor menselijke consumptie van vlees dat abnormaliteiten vertoont, dat besmet is met ziekteverwekkers of dat ongeoorloofde residuen bevat van diergeneesmiddelen, bestrijdingsmiddelen of contaminanten.
De regelgeving legt een aantal vereisten vast m.b.t. de keuring van vlees, met name welke handelingen door de officiële dierenartsen dienen te worden uitgevoerd. Deze handelingen bestaan vooral uit de inspectie, palpatie en het insnijden van karkassen.
Relevante regelgeving :
- Verordening (EU) 2017/625 van het Europees Parlement en de Raad van 15 maart 2017 betreffende officiële controles en andere officiële activiteiten die worden uitgevoerd om de toepassing van de levensmiddelen- en diervoederwetgeving en van de voorschriften inzake diergezondheid, dierenwelzijn, plantgezondheid en gewasbeschermingsmiddelen te waarborgen
- het koninklijk besluit van 22/12/2005 tot vaststelling van aanvullende maatregelen voor de organisatie van de officiële controles van voor menselijke consumptie bestemde producten van dierlijke oorsprong.
Naast de keuringshandelingen kunnen of moeten ook laboratoriumonderzoeken worden uitgevoerd, zoals bv. bacteriologische onderzoeken, niertesten, TSE-testen, testen op de aanwezigheid van ongeoorloofde residuen van diergeneesmiddelen, bestrijdingsmiddelen of contaminanten, testen op aanwezigheid van Trichinenlarven, ...
Bij de bacteriologische onderzoeken wordt onderzocht of er al dan niet sprake is van een algemene inwendige verspreiding van bacteriën in het vlees. M.b.v. de niertest wordt onderzocht of er kiemgroeiremmende stoffen (antibiotica of andere chemotherapeutica) aanwezig zijn in het vlees. Bij positieve, en dus ongunstige, resultaten voor deze onderzoeken worden het karkas en de bijhorende slachtafvallen afgekeurd.
De karkassen van varkens, everzwijnen en paarden worden, op grond van de Europese reglementering, onderzocht op de aanwezigheid van trichinen. Vlees van deze dieren kan immers besmet zijn met rondwormen van het geslacht Trichinella. De consumptie van met Trichinella besmet vlees kan bij de mens ernstige ziekte veroorzaken.
Sedert 21/12/2010 heeft België van de Europese Commissie het statuut “regio met verwaarloosbaar risico voor trichinen” bekomen. Dit laat toe bij mestvarkens die zijn gehouden onder gecontroleerde huisvestingsomstandigheden de analyses achterwege te laten. Bij everzwijnen en paarden is het achterwege laten van de analyses niet toegestaan.
Meer informatie is te vinden in de omzendbrief (PCCB/S3/1152342) betreffende de keuring van jonge runderen, jonge kleine herkauwers, eenhoevigen en varkens.
Modernisering van de keuring
De laatste jaren is op Europees niveau een consensus bereikt over het feit dat de traditionele vleeskeuring niet meer volstaat om de huidige volksgezondheidsgevaren adequaat af te dekken. De huidige gevaren zijn: 1) een aantal bacteriële agentia die aanwezig kunnen zijn bij dieren zonder dat deze ziektetekenen vertonen en 2) de aanwezigheid van residuen en contaminanten in slachtdieren. Deze gevaren zijn moeilijk opspoorbaar d.m.v. de huidige traditionele keuring van de karkassen. De traditionele karkaskeuring heeft bovendien als nadeel dat als gevolg van de talrijke manipulaties kruiscontaminatie kan optreden.
Bijgevolg heeft de EU de vereisten inzake de vleeskeuring op basis van wetenschappelijke adviezen gewijzigd.
Interessante link naar de website van EFSA: http://www.efsa.europa.eu/en/topics/topic/meatinspection.htm?wtrl=01
De Europese reglementering voorziet dus i.p.v. de klassiek voorgeschreven keuringsprocedures een op een risicobeoordeling gebaseerde vleeskeuring met beperkte insnijdingen (gemeenzaam “visuele keuring” genoemd).
Voor wat betreft de keuring van varkensvlees werd dus een op visuele keuring gerichte inspectie de standaard voor de postmortemkeuring, voor zover een aantal basisvereisten zijn nageleefd. Zo niet, evenals in geval van abnormale karkassen, behoudt de klassieke keuring geheel of gedeeltelijk haar rol. Meer informatie vindt u in de omzendbrief (PCCB/S3/1152342).