- Wat is een GGO ?
- Wetgeving
- Controles
- Niet-toegelaten GGO's waarvoor EU-maatregelen gelden
- Gids voor de toepassing van de reglementering met betrekking tot GGO’s
- Links
- Stand van zaken betreffende de aanwezigheid van een niet‐toegelaten GGO in vitamine B2 bestemd voor diervoeding. (pdf)
Wat is een GGO ?
GGO’s kunnen worden gedefinieerd als organismen (en micro-organismen) waarvan het genetisch materiaal (DNA) zodanig veranderd wordt dat dit niet bij vermeerdering of bij natuurlijke recombinatie gebeurt. Deze techniek, vaak “moderne biotechnologie” of “genetische technologie” genoemd, soms ook “recombinant DNA-technologie” of “genetische engineering” genoemd, maakt het mogelijk om geselecteerde genen van een organisme naar een ander, of tussen verschillende soorten, over te brengen.
Genetische engineering, dat voor de eerste maal in de jaren ’70 werd toegepast, is een van de meest recente methodes om nieuwe eigenschappen in micro-organismen, planten en dieren in te brengen. In tegenstelling tot andere methodes voor genetische verbetering, wordt de toepassing van deze technologie strikt gereglementeerd. Vooraleer een product of een genetische gemodificeerd organisme (GGO) op de EG-markt kan worden gebracht, moet het aan een goedkeuringsprocedure worden onderworpen, waarbij de impact op de veiligheid van mens, dier en leefmilieu zorgvuldig wordt geëvalueerd.
De meest courante soorten GGO’s zijn de genetische gemodificeerde plantensoorten, waaronder variëteiten van maïs, soja, koolzaad en katoen. Deze variëteiten werden voornamelijk genetisch gemodificeerd om tegen sommige insecten bestand te zijn en een zekere tolerantie voor specifieke onkruidverdelgers te bieden.
- Lijst met toegelaten GGO’s in de Europese Gemeenschap
- Lijst met GGO’s in de wereld
- OCDE lijst
- EUginius (EUropean GMO INItiative for a database System)
- ISAAA (International Service for Acquisition of Agri-Biotech Applications)
- Biosafety Clearing-House (BCH)
Wetgeving
De Europese wetgeving die van toepassing is op GGO’s beoogt twee belangrijke doelstellingen :
- het beschermen van de gezondheid en het leefmilieu,
- het verzekeren van het vrij verkeer van gezonde en veilige genetisch gemodificeerde producten in de Europese Unie.
De voornaamste reglementaire teksten die de agroalimentaire bedrijven aanbelangen, en die GGO’s of van GGO’s afgeleide producten mogelijk kunnen aanwenden zijn :
- Verordening (EG) nr. 1829/2003 inzake genetisch gemodificeerde levensmiddelen en diervoeders. (de geconsolideerde wetgeving raadplegen)
- Verordening (EG) nr. 1830/2003 betreffende de traceerbaarheid en etikettering van genetisch gemodificeerde organismen en de traceerbaarheid van met genetisch gemodificeerde organismen geproduceerde levensmiddelen en diervoeders en tot wijziging van Richtlijn 2001/18/EG. (de geconsolideerde wetgeving raadplegen)
- Verordening (EU) nr. 619/2011 van de Commissie van 24 juni 2011 tot vaststelling van bemonsterings- en analysemethoden voor de officiële controle van diervoeders wat betreft de aanwezigheid van genetisch gemodificeerd materiaal waarvoor de vergunningsprocedure hangende is of waarvan de vergunning is verstreken. (de geconsolideerde wetgeving raadplegen)
Etikettering
Verordening (EG) nr. 1830/2003 voorziet in een volledige informatie dank zij de etikettering van alle producten die bestemd zijn voor menselijke en dierlijke consumptie, die bestaan uit GGO’s of die deze bevatten, evenals voor de levensmiddelen en diervoeders die met GGO’s vervaardigd zijn. Vanaf nu moeten bijvoorbeeld alle oliën die met genetisch gemodificeerde soja of maïs worden vervaardigd, evenals alle producten die deze bevatten, zoals koekjes, chips,… op dergelijke manier worden geëtiketteerd, waardoor de aanwezigheid van GGO’s blijkt.
Zie de "Fiche nr. 3A : etikettering van levensmiddelen" en de "Fiche nr. 3B : etikettering van diervoeders" in de "Toepassingsgids met betrekking tot de GGO-regelgeving"
Traceerbaarheid
Verordening (EG) nr. 1830/2003 betreft de traceerbaarheid en etikettering van GGO’s en hun afgeleide producten en definieert de retraceerbaarheid van GGO’s als “het vermogen GGO's en met GGO's geproduceerde producten in alle fasen van het in de handel brengen daarvan in de productie- en distributieketen te traceren” (art. 3).
Deze traceerbaarheid van GGO’s en hun afgeleide producten is sinds 16 april 2004 van toepassing.
Het algemene doel is het vergemakkelijken :
- van de controle van en het toezicht op de verklaringen die op het etiket vermeld staan;
- van het gericht toezicht op de potentiële effecten ervan meer bepaald op het leefmilieu;
- van het terugroepen van producten die GGO’s bevatten of bestaan uit GGO’s ingeval er een onverwacht risico voor de gezondheid van de mens of het leefmilieu wordt vastgesteld.
Zie de "Fiche nr. 2 : Traceerbaarheid" in de "Toepassingsgids met betrekking tot de GGO-regelgeving"
Controles
Het FAVV is bevoegd voor de controle op de wettelijke eisen van etikettering en traceerbaarheid van genetisch gemodificeerde producten die voor de voedselketen bestemd zijn alsook voor de detectie van niet toegelaten GGO.
De controles doelen enerzijds om te kunnen garanderen dat de levensmiddelen en diervoeders welke GGO bevatten of afgeleid zijn van GGO toegelaten zijn voor het beoogde gebruik, en anderzijds om zich van de correctheid van het etiket te kunnen verzekeren.
De controles houden een documentencontroles in die nagaan of de aanwezigheid van toegelaten GGO in het product vermeld worden op het etiket en/of de begeleidende documenten, alsook monsternames.
Zie de "Fiche nr. 7 : methode voor bemonstering en ontleding" in de "Toepassingsgids met betrekking tot de GGO-regelgeving".
Niet-toegelaten G.G.O. waarvoor EU-maatregelen gelden
GGO Chinese rijst - Bt 63 en andere
- Beschikking 2011/884 van de Commissie van 22 december inzake noodmaatregelen met betrekking tot niet-toegelaten genetisch gemodificeerde rijst in rijstproducten van oorsprong uit China en tot intrekking van Beschikking 2008/289/EG. (de geconsolideerde wetgeving raadplegen)
- Omzendbrief betreffende noodmaatregelen voor de controle op niet-toegelaten genetisch gemodificeerde rijst en rijstproducten van oorsprong uit China.
GGO Transgeen lijnzaad
Links
- Bioveiligheidsraad
- Dienst Bioveiligheid en Biotechnologie
- Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO)
- Protocol van Cartagena
- Belgische afdeling van het Centrum voor informatie-uitwisseling inzake bioveiligheid
- Publicatieblad van de Europese Unie
- Belgisch Staatsblad
- Lijst met GGO’s in de wereld
- Lijst met toegelaten GGO’s in de Europese Gemeenschap