Andere informatie en diensten van de overheid: www.belgium.be

Contaminanten gekoppeld aan het verwerkingsproces

gevaarsbord

Introductie

3-MCPD, esters daarvan en glycidolvetzuuresters

De stof 3-monochloorpropaandiol (3-MCPD) en verwante stoffen, 3-MCPD-esters genaamd, zijn contaminanten bij de voedselbereiding die aanwezig zijn in sommige verwerkte voedingsmiddelen en plantaardige oliën, voornamelijk palmolie. 3-MCPD en de esters daarvan worden onbedoeld gevormd in deze voedingsmiddelen, vooral tijdens olieraffinageprocessen.

Net als 3-MCPD-esters komen glycidol-vetzuuresters voor bij de raffinage van plantaardige oliën en vetten, vooral in geraffineerde palmolie. Glycidolesters worden in het darmkanaal gehydrolyseerd tot het genotoxische carcinogeen glycidol.

Als gevolg daarvan worden al deze contaminanten aangetroffen in verschillende soorten levensmiddelen die geraffineerde oliën en vetten bevatten, zoals babyvoeding, chocoladepasta, margarine, koekjes, enz. Wij nodigen u uit de volgende informatie zorgvuldig te lezen:

Acrylamide

Acrylamide is een chemische verbinding die zich op natuurlijke wijze vormt in zetmeelrijke voedingsmiddelen tijdens het koken bij hoge temperaturen (>120°C) en lage vochtigheid, zoals bakken, braden, roosteren, ....

Acrylamide is een potentieel carcinogeen. Wij nodigen u uit de volgende informatie zorgvuldig te lezen:

Er bestaan maatregelen om acrylamide in levensmiddelen te verminderen.

Benzeen

Benzeen wordt in de chemische industrie gebruikt voor de synthese van een grote verscheidenheid van chemische stoffen.

Er is aangetoond dat benzeen ook in situ in frisdranken kan worden gevormd.

Benzeen is kankerverwekkend voor de mens. Wij nodigen u uit de volgende informatie zorgvuldig te lezen:

Ethylcarbamaat

Ethylcarbamaat is een natuurlijk voorkomende verbinding in gefermenteerde levensmiddelen en alcoholische dranken. Het is vooral aanwezig in alcoholische dranken op basis van steenvruchten (vooral o.b.v. kersen, pruimen, mirabelpruimen en abrikozen). Het wordt ook in kleinere hoeveelheden aangetroffen in wijn, bier, whisky, brood, yoghurt en sojasaus.

Ethylcarbamaat is genotoxisch, een multi-site carcinogeen bij dieren en waarschijnlijk carcinogeen bij mensen.

Er is een gedragscode ontwikkeld om de aanwezigheid van ethylcarbamaat in brandewijn uit steenvruchten te beperken (Aanbeveling (EU) 2016/22 en CXC 70-2011). Wij nodigen u uit de volgende informatie zorgvuldig te lezen:

Furaan

Furaan is een vluchtige, lipofiele organische stof. Furaan en verwante verbindingen, 2- en 3-methylfuranen, zijn chemische contaminanten die op natuurlijke wijze ontstaan bij de warmtebehandeling van levensmiddelen, waaronder het koken. Deze stoffen zijn altijd aanwezig geweest in gekookt of opnieuw verhit voedsel. Furaan is aanwezig in een groot aantal levensmiddelen, zoals koffie, brood, bier, kant-en-klaarmaaltijden, sauzen en soepen, en vooral in levensmiddelen die verpakt zijn in blikken of (glazen)potten, waaronder babyvoeding en diverse soorten groenten.

Door zijn lage polariteit kan furaan gemakkelijk door biologische membranen gaan en verschillende organen binnendringen. Het wordt gemakkelijk opgenomen vanuit de longen of via het maagdarmkanaal: het is kankerverwekkend, voornamelijk in de lever. Wij nodigen u uit de volgende informatie zorgvuldig te lezen:

Nitrosamine

Nitrosamines kunnen tijdens de bereiding en/of opslag van levensmiddelen worden gevormd uit nitrieten of stikstofoxiden en secundaire aminen of aminozuren, in een zure omgeving, waaronder die van de maag, maar ook bij hoge temperaturen (bijv. tijdens het frituren van levensmiddelen).

Nitraten op zich zijn bijna niet giftig, maar ongeveer 5% van alle geabsorbeerde nitraten wordt omgezet in de giftigere nitrieten, die op hun beurt reageren met aminen en amiden om nitrosamines te vormen (genotoxisch carcinogeen).

De inname van N-nitrosoverbindingen is hoofdzakelijk te wijten aan levensmiddelen zoals gerookt of gezouten vlees (pekel op basis van nitraat of nitriet), gedroogde en gerookte vis (visproducten), en gerookte kaas. Wij nodigen u uit de volgende informatie zorgvuldig te lezen:

Polycyclische aromatisch koolwaterstoffen (PAK)

Polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK) zijn een groep van meer dan 100 verschillende chemische stoffen die worden gevormd bij de onvolledige verbranding van steenkool, olie of gas, afval, of andere organische stoffen, zoals tabak of gegrild vlees.

Levensmiddelen kunnen besmet geraken via het milieu (door PAK in de lucht, in de bodem of in het water) en/of tijdens het verwerken en koken, zoals grillen, roosteren en roken, met name de bereiding van gegrilde of op houtskool gebraden levensmiddelen.

Ze zijn carcinogeen en genotoxisch. Wij nodigen u uit de volgende informatie zorgvuldig te lezen:

Semicarbazide

Semicarbazide (SEM) in levensmiddelen kan verschillende oorsprongen hebben.

SEM is een thermisch ontledingsproduct van azodicarbonamide, een blaasmiddel dat werd gebruikt in de plastic afdichtingen van metalen deksels van potten en flessen. Het gebruik ervan is verboden sinds 02/08/2005.

SEM is een metaboliet van nitrofurazone, een diergeneesmiddel dat in de EU verboden is.

SEM kan worden gevormd uit azodicarbonamide, een broodverbeteraar die in de EU verboden is.

De aanwezigheid van SEM kan ook het gevolg zijn van het reactieproduct van hypochloriet met levensmiddelenadditieven zoals carrageen en met diverse levensmiddelen zoals eiwitpoeder.

Sporen van SEM kunnen van nature aanwezig zijn wanneer levensmiddelen worden gedroogd of als gevolg van nog niet geïdentificeerde mechanismen.

SEM is carcinogeen. Wij nodigen u uit de volgende informatie zorgvuldig te lezen: